Baltika - maska III


o eposie

o autorze

ortografia

maska I

maska II

maska III

maska IV


Baltika miaua wiele przygud.
Nie wiedziaua, rze jest curkou krula. 
Kiedy dowiedziaua sieu, 
wyruszyua na podbuj pan’stwa 
nalerzoncego kiedys’ do jej ojca. 

Krul wyruszyu na polowanie. 
W lesie przewruciuu sieu 
i lerzau nieprzytomny. 
Rycerze krula poszukiwali miejsca, 
gdzie morzna by pouorzyc’ krula, 
aby zdrowiau. 
Jeden z rycerzy zobaczyu s’cierzkeu 
prowadzoncou do domu matki Baltiki. 
Zaniesiono tam krula, 
krul wyzdrowiau i obiecau matce Baltiki, 
rze wyjdzie za krula. 
Matka Baltiki bardzo sieu ucieszyua 
i wyruszyua do miasta. 
Krul wydzieliu ze swojego pan’stwa 
czen’s’c’ krulestwa, 
na kturej osadziuu syna. 
Syn zostau krulem nowego krulestwa, 
a matka Baltiki wyszua za syna.

Mendrcy odznaczajou sieu umiejentnos’ciou 
dawania dobrych rad krulowi, 
tak aby pan’stwo rozwijauo sieu 
w dobrobycie, 
i aby nie walczyuo 
z wrogami bez potrzeby. 
Mendrcy przewidujou koniecznos’c’ 
budowy drug i ksztaucenia specjalistuw, 
aby wielu ludzi umiauo 
posuugiwac’ sieu nowoczesnymi technologiami, 
stajoncymi sieu dla nich oczywistos’ciou. 
Mendrcy znajou lekarstwa, 
znajou lekarzy, 
wiedzou jak wybierac’ spos’rud specjalistuw tych, 
kturzy sou najlepsi do konkretnego dziauania. 
Umiejou terz wybierac’ najlepszy sposub 
znajdowania kompromisu 
i dziauania weduug morzliwos’ci. 
Mendrcy nie sou oderwani 
od rzeczywistos’ci 
i znajou potrzeby ludzi 
zajmujoncych najrurzniejsze miejsca 
w spoueczen’stwie. 
Mendrcy nie bojou sieu hauasu ulic 
i rozumiejou moweu wielu ludzi. 
Rady mendrcuw pomagajou 
w mauych i wielkich sytuacjach, 
mendrcy umiejou wybierac’ 
spos’rud siebie najmondrzejszych, 
majoncych doradzac’ krulowi. 
Mendrcy nie tylko umiejou czytac’ to, 
co piszou mendrcy innych pan’stw, 
ale terz wymys’lajou wuasne rozwionzania. 
Ich rozwionzania teoretyczne 
przenoszou sieu na praktykeu, 
ich wynalazki znajdujou wiele 
praktycznych zastosowan’. 
Mendrcy umiejou nauczac’ 
o swoich wynalazkach, 
aby obywatele mieli korzys’c’. 

Krul nie dziauau skutecznie. 
Dlatego zbujcy pilnowali porzondku 
w pan’stwie. 
Baltika byua kobietou guuwnego zbujcy. 
Oddziau z innego pan’stwa
zaatakowau krulestwo. 
Zbujcy otoczyli i zniszczyli 
oddziau pienknych cudzoziemcuw. 
Baltika uratowaua rzycie jednemu 
z rzounierzy i uciekua z nim 
w najwyrzsze gury. 
Rzounierz uciekuu od Baltiki 
do dawnej miuos’ci z drugiej strony gur.

Kucharze w pan’stwie 
gotowali zdrowe potrawy. 
Znali wiele sekretuw kuchni, 
umieli dodawac’ przyprawy 
we wuas’ciwych proporcjach, 
umieli terz obserwowac’ wojownikuw 
i pienkne dziewczenta 
aby w odpowiedniej chwili 
podac’ im najsmaczniejsze dania. 
Kucharze przestrzegali 
zalecen’ religii 
wzglendem sposobuw przyrzondzania potraw. 
Kucharze dbali o higieneu i uczyli czeladnikuw 
zasad zawodu kucharza. 

Artys’ci widzieli pan’stwo, 
kturemu suurzou. 
Wznosili wielkie pomniki, 
przypominajonce o wspaniauos’ciach 
kultury pan’stwa, 
przypominali terz imiona 
wielkich bohateruw krainy. 
Artys’ci uznawali boguw krainy, 
ale przede wszystkim dbali 
o rozwuj intelektualny 
i estetyczny muodzierzy 
oglondajoncej pomniki. 
Artys’ci byli w stanie 
podnies’c’ zaspane oddziauy 
do walki s’piewajonc wspaniaue pies’ni 
i ukazujonc czyny bohateruw. 
Miasta ozdabiane przez artystuw 
dodawauy obywatelom rados’ci 
i zapauu do pracy. 
Droga do pracy 
prowadziua przez ciekawe s’wiaty 
peune zdrowej sztuki. 
Artys’ci przeklinali wszelkie zuo, 
zuo bendonce sprzeczne z interesem pan’stwa.

Wojownicy ostrzyli miecze 
i nie wahali sieu, 
kiedy trzeba byuo urzyc’ miecza. 
Krew obywateli 
nie laua sieu bez potrzeby, 
najczen’s’ciej tylko wtedy, 
kiedy pan’stwo atakowane byuo 
przez armie obcych pan’stw. 
Wojownicy nie jedli niezdrowych pokarmuw 
i nie pili alkoholu. 
Karzdy wojownik 
znau swoje zadania. 
Siuacze dbali o mien’s’nie, 
nie zapominajonc o umys’le, 
a taktycy doskonalili swoje umiejentnos’ci 
w opracowywaniu 
i wykonywaniu planuw. 
Hierarchia pos’rud wojownikuw 
byua bardzo praktyczna, 
a wszelkie braki byuy uzupeuniane, 
wszelkie wymagane zmiany 
byuy przeprowadzane. 
Wojsko byuo dobrym obron’cou 
i zapewniauo porzondek.

Zuodzieje nie pozwalali 
mieszkan’com pan’stwa 
rozleniwic’ sieu, 
a kiedy zostali zuapani, 
ponosili ofiareu. 
Zuodzieje chentniej okradali tych, 
kturzy nie muwili prawdy 
urzendnikom krula. 

Strarzacy dbali, 
aby domy nie paliuy sieu uatwo. 
Porzary gasili z wielkou odwagou, 
ale nie gineli bez potrzeby. 
Strarzacy doskonalili swoje umiejentnos’ci. 
Ogien’ nie byu w stanie ich przestraszyc’. 
Strarzacy znali plan miasta 
i szybko dostawali sieu na miejsce porzaru. 
Strarzacy wiedzieli wszystko 
co byuo potrzebne aby gasic’ porzary, 
utrzymywali terz kontakt 
ze specjalistami wszelkich dziedzin, 
muwioncych o nastrojach spoueczen’stwa, 
nowych sposobach budowania domuw 
i przewidywanej pogodzie. 

Aptekarze byli specjalistami 
od przygotowywania lekarstw. 
Znali lekarstwa przynoszonce ulgeu, 
tamujonce krwotoki, 
wzmacniajonce siuy witalne 
i dodajonce humoru. 
Aptekarze nie oszukiwali obywateli, 
dziauajonc w interesie pan’stwa. 
Aptekarze zdobywali nowou wiedzeu 
i byli mistrzami swojego zawodu. 

Krawcy umieli przygotowywac’ 
najwytrzymalsze 
i jednoczes’nie pienkne ubrania. 
Mundury rzounierzy 
podobauy sieu oczom 
i sprawdzauy sieu w walce. 
Krawcy szyli bardzo szybko i dokuadnie. 
Krawcy znali aktualnou modeu 
i doradzali obywatelom 
najlepsze sposoby ubierania. 

Listonosze dbali o szybkos’c’ komunikacji 
miendzy miastami, ulicami, domami. 
Listonosze suurzyli pan’stwu 
i byli zadowoleni ze swojej suurzby. 
Krul terz zadowolony byu 
z pilnos’ci listonoszy. 
Listy trafiauy we wuas’ciwe rence, 
a sekrety nie wydostawauy sieu poza uszy tych, 
dla kturych byuy przeznaczone. 

Szewcy przygotowywali najlepsze buty. 
Dobre dla wojska, dla dzieci, 
dla modnych kobiet i sportowcuw. 
Szewcy znali sieu na wszystkim 
co jest potrzebne 
do wyprodukowania i sprzedania butuw. 
Szewcy dzielili sieu tajemnicami 
z uczniami i chentnie suuchali rad 
obywateli i nowinek z dalekich krain. 
Szewcy nie oszukiwali mieszkan’cuw pan’stwa. 

Prostytutki dbauy o dobry nastruj panuw, 
potrafiuy zabawiac’ gos’ci 
i umilac’ czas zmenczonym i znudzonym.
Ludzie wychodzoncy z ramion prostytutek 
pracowali lepiej i byli bardziej rzes’cy 
w czasie pracy 
w interesie pan’stwa 
czyli w ich wszystkich interesie. 
Prostytutki wzbogacauy wyglond miast 
i dodawauy uroku ulicom. 

Nian’ki wychowywauy najlepszych obywateli. 
Zdrowych, odpowiedzialnych i kulturalnych. 
Ludzie dobrze wspominali 
swoje nian’ki 
i dbali aby ich dzieci wychowywane byuy 
przez podobne nian’ki. 
Nian’ki przekazywauy dzieciom 
wiele elementuw wiedzy obywatelskiej. 
Szkouy takrze byuy wspaniauym narzen’dziem 
ksztautowania najlepszych obywateli. 
Mieszkan’cy wrogich pan’stw 
krytykowali pan’stwo w kturym mieszkaua Baltika, 
ale po wielu przemys’leniach i przegranych bitwach 
sami stawali sieu patriotami 
i suurzyli pan’stwu. 
Dawni krytycy widzieli swojou dawnou guupoteu 
i niezrozumienie. 
Nawet ci, kturzy wyjechali z pan’stwa 
aby szukac’ szczen’s’cia gdzie indziej wracali. 

Nauczyciele byli wspaniauymi wzorcami 
dla muodzierzy i dla wszystkich uczoncych sieu. 
Nauczyciele zabierali guos w dyskusjach 
i potrafili wydobyc’ z uczniuw wszystko 
co byuo w nich najlepsze 
i wszystko co im sieu moguo przydac’. 
Nauczyciele nie ukrywali wiedzy 
przed uczniami 
i pomagali uczniom 
znalez’c’ wuasne zdanie, 
nie przeszkadzajonc 
w ksztautowaniu poglonduw 
innych nirz poglondy nauczycieli. 
Pan’stwo dumne byuo ze swoich nauczycieli 
a nauczyciele wiedzieli 
rze najwyrzszym celem jest suurzba pan’stwu. 

Aktorzy pokazywali widzom 
zachowania ludzi, 
dawali zue i dobre wzorce. 
Pos’rud aktoruw 
zdarzali sieu zdrajcy 
nie suurzoncy pan’stwu. 
Niekturzy suurzyli obcym siuom, 
inni byli zbyt guupi aby zrozumiec’ 
swojou roleu w spoueczen’stwie. 
Aktorzy nie byli patriotami. 
Pos’rud aktoruw znajdowauo sieu terz 
wielu utalentowanych patriotuw, 
jednak nie grali oni w guuwnych teatrach pan’stwa.

Kamieniarze budowali drogi, 
drogi prowadziuy do dalekich miast. 
Zua pogoda nie byua w stanie zniszczyc’ drug.
Kamieniarze znali wszystkie gatunki kamienia. 

Murarze budowali 
wysokie bezpieczne domy. 
Mieszkan’cy domuw 
znali wygody 
i byli zadowoleni 
z rozplanowania mieszkan’ i domuw. 
Ludzie byli zdrowi i szczen’s’liwi. 

Kapuani dobrze suurzyli pan’stwu. 
Bogowie, do kturych modlili sieu kapuani 
takrze suurzyli pan’stwu. 
Kapuani pokazywali to 
co s’wiente i to co cenne. 
Wiele sakramentuw udzielanych 
przez kapuanuw 
wspaniale przyczyniauo sieu 
do trwania i rozwoju pan’stwa. 
Kapuani nie byli zdrajcami, 
nie okuamywali terz krula.

Sklepikarze umieli zachwalac’ towary. 
Ludzie kupujoncy jedzenie 
wybierali najlepsze owoce 
i najlepsze warzywa. 
Ci, kturzy kupowali ubrania 
albo inne towary 
rozmawiali ze sklepikarzami, 
a kiedy towar 
okazau sieu byc’ inny 
nirz obiecany, 
co zdarzauo sieu bardzo rzadko, 
ludzie odnosili towar 
a sklepikarze oddawali im pieniondze 
albo wymieniali zuy towar na dobry. 
Byuo terz wiele innych zasad, 
weduug kturych postempowali sklepikarze.

Wszelkie zawody w pan’stwie Baltiki 
miauy swoje miejsce w spoueczen’stwie 
i w strukturach pan’stwa.

S’wiontynie miauy skromny wyglond. 
Ich funkcja, jakou byuo 
zapewnienie pomys’lnos’ci pan’stwu 
i jego mieszkan’com 
byua dosyc’ warzna, 
ale durzo mniej warzna 
nirz funkcja drug 
czy terz kuz’ni i fabryk. 
S’wiontynie przechowywauy 
wiele ciekawych ksionrzek, 
ksionrzki rozdawano obywatelom wtedy, 
kiedy byuo to potrzebne 
do obrony pan’stwa. 
S’wiontynie sprzyjauy krulowi, 
i rzadna ze s’wiontyn’ nie wystompiua nigdy 
przeciw krulowi. 
Wielu ludzi nabierauo siu 
chodzonc do s’wiontyni 
i suuchajonc tam koncertuw. 

Religia pan’stwowa 
zezwalaua na wielu boguw, 
ale jes’li ktos’ chciau, 
mugu wierzyc’ w inne postacie, 
mugu terz nie wierzyc’, 
o ile sprzyjauo to interesom pan’stwa. 
Niekturzy bogowie byli pienkni, 
zajmowali sieu muzykou i walkou. 
Inni mieszkali w wodospadach i chmurach, 
przynoszonc rzycie. 
Byuo terz kilku strasznych boguw, 
kturzy sprzyjali wrogom pan’stwa, 
tych boguw przeklinano. 
Krul czasami prosiuu rurznych boguw 
o uaski, 
ale nigdy nie pozwoliuu 
na walki miendzy ludz’mi 
wierzoncymi w rurznych boguw.

Jeden z boguw mieszkau w niebie. 
Jego funkcjou byuo rozpalanie suon’ca, 
aby pan’stwo rozwijauo sieu 
i istniauo w jasnos’ci. 
Kiedy obywatele menczyli sieu, 
bug zabierau suon’ce 
i zostawiau tylko gwiazdy, 
aby ci, kturzy pracowali w nocy 
mogli trafic’ do domuw.

Bug opiekujoncy sieu chorymi 
pomagau w odstraszaniu
zuych zwierzont i przestrzegau 
przed przynoszeniem chorym 
starego jedzenia. 
Chorzy dzienki niemu 
mogli lerzec’ samotnie, 
kiedy ich choroby 
nalerzauy do chorub zakaz’nych, 
i mogli rozmawiac’ z przyjaciuumi, 
kiedy potrzebowali tego do zdrowienia. 
Bug opiekujoncy sieu chorymi 
znau wiele sztuczek 
i nie pozwalau na oszukiwanie przyjaciuu,
jes’li ktos’ nie byu chory. 
Pan’stwo korzystauo z usuug tego boga 
i wiele razy urzendnicy 
dzienkowali za rady i za pomoc.

Byu terz bug odbierajoncy dziewictwo dziewczentom. 
Kapuani boga nalerzeli do zasuurzonych obywateli. 
Jes’li jakies’ prace nalerzauy 
do szczegulnie niebezpiecznych, 
kapuanem morzna byuo 
zostac’ nawet przed wykonaniem pracy. 
Nie wszystkie dziewczenta 
wierzyuy w tego boga, 
ale wiele wolauo spotkac’ kapuanuw, 
nirz spotykac’ muodych chuopcuw, 
kturzy nie spotkali jeszcze 
kapuanek boga witajoncego menrzczyzn.

Boscy bliz’niacy opiekowali sieu 
bliz’niakami pos’rud ludzi. 
Bohaterowie, kturzy stali sieu bogami 
opiekowali sieu wojownikami, 
i u nich proszono o siuy 
i o precyzjeu uderzen’. 
Bogowie pijan’stwa prosili obywateli 
aby odprowadzili pijakuw 
do domu i aby zapisali ich nazwiska, 
jes’li nie zdouali przyjs’c’ nastempnego dnia 
do pracy i dobrze pracowac’.

Bogowie suuchajoncy wroguw 
i szpieguw chodzili pomiendzy obywatelami 
i wysuuchiwali ich rozmuw. 
Nie wszyscy wierzyli w tych boguw, 
ale ci, kturzy wierzyli, 
woleli zdonrzyc’ z wiadomos’ciou przed tymi bogami.

Kapuani pracowali jako drwale, 
rzemies’lnicy, lekarze, 
a kapuan’stwem zajmowali sieu 
od czasu do czasu, 
korzystajonc z dos’wiadczen’ 
bycia ojcami, 
a kapuanki z bycia matkami. 
Tylko kilku warznych kapuanuw 
caukowicie pos’wiencauo sieu zawodowi, 
suurzonc najlepiej pan’stwu. 
Niekturzy kapuani oszukiwali krula, 
i tych karano. 
Ludzie rzucali w oszustuw kamieniami 
i prawie nikt ich nie broniuu. 
Kapuani nie nosili drogich szat 
i nie jedli drogich potraw. 
Ich majontki skuadauy sieu tylko z tego, 
co zarobili jako drwale i rzemies’lnicy, 
a jes’li potrzebne byuo 
zbieranie pieniendzy na inne cele, 
urzendnicy krulewscy nadzorowali zbieranie 
i wydawanie pieniendzy.

Religijne s’wienta 
zwionzane byuy z rocznicami 
powstania pan’stwa 
i z rocznicami zwycienstw w bitwach 
i zauorzenia uniwersytetuw. 
Jes’li ktos’ warzny wyzdrowiau, 
urzondzano uczty dzienkczynne. 
Ludzie mogli uchwalic’ 
obchodzenie nowego s’wienta, 
jes’li byuo to w ich interesie. 
Pan’stwo bardzo tolerancyjnie patrzyuo 
na s’wienta grup religijnych. 
Ludzie starali sieu nie byc’ ucionrzliwymi 
dla wierzoncych w innych boguw. 

Jedno ze s’wiont wymagauo ofiary z ludzi. 
Wielu mondrych obywateli 
protestowauo i pisauo listy do krula 
i do organizatoruw s’wienta. 
Jednak nie potrafiono zlikwidowac’ 
tego zwyczaju. 
Udauo sieu natomiast skuadac’ w ofierze 
przestempcuw skazanych na kareu s’mierci. 
Jes’li przestempcuw takich nie byuo, 
gineli niewinni ludzie. 
Ale nikt z sendziuw nie skazauby niewinnego 
rzeby s’wiento wyglondauo bardziej uroczys’cie. 

Inne ze s’wiont pozwalauo biednym 
na jedzenie wielu seruw
i picie mleka i s’mietany. 
Mleczarze dzienkowali bogowi kruw 
i nikt nie s’miau sieu z ich s’wienta. 
Pewnego roku, kiedy krowy zachorowauy, 
ludzie byli nieszczen’s’liwi.

Byuo jeszcze wiele specyficznych s’wiont, 
na przykuad s’wiento rozpoczynajonce rzniwa 
i s’wiento zmiany jesieni w zimeu. 
Wtedy zawierano wiele maurzen’stw. 

Sakramenty udzielano dzieciom, 
kture nauczyuy sieu czytac’. 
Stawauy sieu wtedy obywatelami. 
Dzieci skuadauy przysieugeu pan’stwu 
i przeklinauy wroguw pan’stwa. 
Inaczej traktowano muodych, 
turz po przyjen’ciu sakramentu, 
inaczej rzounierzy, 
inaczej szalen’cuw, 
inaczej zasuurzonych. 
Rzounierze przygotowywali sieu do s’mierci, 
jes’li byua konieczna. 
Zasuurzeni przyjmowali nowe fryzury 
i nowe kolory ubrania. 
Wielu z nich moguo nauczac’ 
w najwienkszych szkouach, 
jes’li mieli umiejentnos’ci odpowiednie 
aby nauczac’. 
A wszystko w interesie pan’stwa.

Codziennie jedzono durzo chleba 
i innych potraw wyrabianych ze zburz. 
Obywatele krainy 
dbali o zdrowie 
i o wuas’ciwe uuorzenie posiukuw. 
Kiedy nadchodziua odpowiednia pora, 
niekturzy z obywateli pos’cili, 
inni pili zdrowe soki 
i jedli s’wierze warzywa. 
w czasie guodu kraina cierpiaua 
i wszyscy dzielili sieu jedzeniem. 
Jes’li kogos’ zuapano, 
rze nie dzieliu sieu porzywieniem w czasie guodu, 
byu bardzo karany. 
Ale jes’li ten ktos’ od dawna 
namawiau ludzi do zbierania zapasuw, 
i nikt go nie suuchau nie z jego winy, 
wtedy darowano mu kary 
i muguu zachowac’ czen’s’c’ zapasuw. 
Guud nie przychodziu czensto, 
bo nawet jes’li przychodziuy susze i nieurodzaje, 
obywatele byli przygotowani na susze, 
mogli albo korzystac’ z zapasuw, 
albo kupowac’ jedzenie w innych pan’stwach. 
Umieli terz nie marnowac’ jedzenia.

Chleb pachniau zdrowiem 
i karzdy guodny wyobrarzau sobie 
zapach chleba. 
Chleb piekli piekarze, 
przygotowani do wykonywania zawodu. 
Karzdy z nich dbau o higieneu 
i o przestrzeganie procedury pieczenia. 
Wiele przypraw dodawano do chleba, 
tak aby smakowau wspaniale 
i rzeby pienknie pachniau i byu zdrowy. 
Wojownicy wyruszajoncy na dalekie wyprawy 
potrafili nies’c’ wiele porzywnego jedzenia, 
tak aby jak najmniej musieli korzystac’ 
z jedzenia zdobywanego w innych pan’stwach.

W krainie znano wiele 
najrurzniejszych rodzajuw porzywienia, 
tak aby karzdy muguu zadowolic’ swuj smak, 
swoje zdrowie i przepisy religijne. 
Dzieci i chorzy jedli 
inne potrawy nirz zdrowi doros’li. 
Dzieci dostawauy specjalne 
dietetyczne porzywienie, 
chorzy w zalerznos’ci od choroby 
i zamorznos’ci dostawali 
najodpowiedniejsze posiuki. 

Gos’cie dostawali wspaniaue jedzenie, 
jednak nie byuo to najsmaczniejsze porzywienie,
raczej dbano o zdrowie gos’ci, 
aby nikt nie wspominau z’le swojej wizyty. 
Gos’cie nie brali udziauu 
w przygotowywaniu jedzenia. 
Gos’cie mogli chwalic’ jedzenie, 
jednak kiedy jedzenie byuo niesmaczne 
albo im nie odpowiadauo z innych powoduw,
gos’cie guos’no prosili o inne jedzenie. 

W czasie urodzin i wesel 
jedzono specjalnie przygotowane 
najlepsze dania. 
Inne dni nie byuy tak uroczyste, 
ani inne posiuki nie byuy tak smaczne. 
Wszyscy byli zachwyceni 
wspaniauos’ciami jedzenia.

Przygotowywano terz trucizny, 
kture dawano wrogom. 
Krul dawau rozkazy kogo otruc’. 
Wrogowie nie byli w stanie 
wykryc’ trucizn, 
i nawet w najmniejszych wioskach 
potrafiono dodac’ do napoju gos’ci takie trucizny, 
kture us’miercauy ich wiele dni puz’niej, 
nie czynionc bulu. 

Zwierzenta jaduy dobre trawy 
i inne rodzaje porzywienia. 
Dbano o zdrowie zwierzont, 
tak aby wuas’ciwie suurzyuy pan’stwu.

Woda w pan’stwie miaua 
czysty wyglond i prosty smak. 
Wiele z’rudeu suyneuo z czystos’ci 
i ze smaku wody. 
Przyjerzdrzali do nich ludzie 
szukajoncy wspaniauego smaku 
herbaty i innych napojuw 
przyrzondzanych z suszonych lis’ci. 
Mleko dawauo siueu ludziom i zwierzentom. 
Mleko podawano chorym, 
zmenczonym oraz sportowcom 
aby nabierali siuu. 
Znano wiele rodzajuw mleka. 
Przybysze kosztowali wspaniaue smaki mleka. 

Napoje z fermentowanych owocuw 
nie byuy urzywane codziennie, 
a poniewarz odbierauy one zmysuy, 
starano sieu nie podawac’ ich muodzierzy. 
Alkohole wyrabiane terz byuy z mleka, 
ale nie wszyscy lubili takie alkohole. 
Niekture z napojuw byuy bardzo drogie, 
w zalerznos’ci od kunsztu ich twurcuw. 

Ludzie z lasuw 
ubrani byli w skury, 
inni nosili materiauy 
wytworzone w sposub chemiczny. 
Wiele ubran’ byuo kolorowych, 
ubrania speuniauy terz swoje zadania 
ogrzewania i dawania bezpieczen’stwa 
i ochrony przed deszczem i ranami.

Zwierzenta, starzy i muodzi, 
chorzy, 
bendoncy podczas epidemii 
wywouanych przez owady 
i brudnou wodeu, 
zdrowi, 
caue miasta i domy, 
pauace w gurach, 
ogien’, bron’, ros’liny w lasach, 
krainy takie jak gury, 
postacie mityczne, 
czas we wszelkich okresach, 
krulowie i wuadcy, 
taktyki wojenne, 
podstempy oraz prymitywniejsze, 
propaganda, 
to wszystko istniauo w interesie pan’stwa.

Sejm w pan’stwie 
wybierau przewodniczoncego 
i nazywau go marszaukiem. 
Marszauek muguu zwouywac’ wojsko, 
jes’li krul chorowau, 
albo jes’li nie wiadomo byuo, 
kto jest krulem. 
Kiedy doradca krzyczau krulowi 
o niesprawiedliwos’ci wobec poddanych, 
marszauek muguu uspokajac’ doradceu 
i bronic’ doradcy przed gniewem krula.

Zawiadomienia zostauy stworzone po to, 
aby czynic’ jawnym warzne sprawy 
i zobowionzania. 
Sejm morze wznies’c’ zawiadomienie 
poprzez swoich czuonkuw, 
kturzy noszou ciemne szaty,
 s’wiadczonce o przywudztwie 
w grupach sejmowych. 

Lond, wody wewnentrzne, 
powietrze i podziemia 
nalerzou do krula. 
Krul pozwala obywatelom 
wybierac’ spos’rud siebie mondrych 
i sprytnych patriotuw, 
aby zajmowali sieu rozdawaniem zadan’ 
pomiendzy ludzi. 
Robiou to sprawnie, 
poniewarz znajou lokalne zwyczaje i nastroje, 
jak terz wszystkie stosunki 
pomiendzy rodzinami i urzendnikami.

Pan’stwo podzielone jest na powiaty. 
Sendziowie znajou terytorium powiatu 
i umiejou podejmowac’ wuas’ciwe decyzje. 
Wiele powiatuw suynie ze szkuu. 
W szkouach ksztauci sieu najlepszych patriotuw. 

Zwyczaje suychac’ z ust sendziuw, 
jes’li sou w interesie pan’stwa. 
Sendzia nie bendoncy patriotou przestaje byc’ sendziou, 
a ci, kturzy pomogli w jego wyborze sou karani.

Aby znac’ nastroje ludzi, 
krul zadaje ludziom pytania,
tak aby karzdy kto ma cos’ do powiedzenia, 
muguu to powiedziec’. 
Krul zna wszelkie sposoby rzondzenia pan’stwem,
walki z wrogami z innych pan’stw
i wuasnego pan’stwa. 
Jednak kiedy w pan’stwie 
znajdzie sieu godniejszy obywatel od krula, 
ktury stanie sieu lepszym krulem 
w konkretnej sytuacji, 
krul przekazuje mu wuadzeu, 
a wszystko w interesie pan’stwa.
To co jest uregulowane, 
jest uregulowane w interesie pan’stwa 
a to, co zostaje niedopowiedziane, 
krul us’cis’la w suowach i dziauaniach.

W pan’stwie Baltiki 
maurzen’stwo istnieje po to, 
aby obywatele mogli trwac’ w szczen’s’ciu. 
Jes’li jedno z maurzonkuw oszukuje pan’stwo, 
drugie nie zawaha sieu 
i odwruci sieu od oszusta, 
chyba rze w dalekim 
ale najwarzniejszym interesie pan’stwa 
jest oszustwo, 
co jednak nie zdarza sieu czensto. 
Dzieci urodzone w maurzen’stwie 
sou przystosowane do istnienia w s’wiecie. 
Umiejou nie poddawac’ sieu 
i radzic’ sobie z kuopotami. 
Wierzou w pan’stwo 
i pan’stwo im sprzyja. 

Wrogowie pan’stwa przegrywajou.

Istniejou terz inne rodzaje s’lubuw, 
nie zawsze bendonce maurzen’stwami. 
Ludzie gromadzou sieu 
by razem osiongac’ cele 
i by sieu nie nudzic’. 
Wszystko co sprzyja pan’stwu, 
jest dobre. 
Pan’stwo tworzy ludzi. 

Baltika walczyua o wuadzeu w krulestwie. 
Nad grobem pokonanego rywala 
powiedziaua te suowa: 
Mi terz rzucalibys’cie zabite szczury do grobu, 
gdybym przegraua. 
Rzucalibys’my i plulibys’my na grub twuj, 
gdybys’ przegraua, Baltiko. 
Ale zwycienrzyuas’, 
teraz jestes’ wuadczyniou krulestwa. 
Raduj sieu i rzon’dz’ mondrze 
to ben’dziemy ci wiernie suurzyc’.


[maska IV]